Người Cống ở bản Táng Ngá có 104 hộ dân và hơn 500 nhân khẩu. Sinh sống lâu đời trên vùng đất Lai Châu, đồng bào dân tộc Cống đã hình thành, lưu giữ một nền văn hoá phong phú đặc sắc, trong đó Lễ hội “Mìn Loóng Phạt”- Lễ hội Hoa mào gà là lễ hội cổ truyền lớn nhất trong năm phản ánh sinh động bản sắc văn hoá của người Cống ở xã Mường Mô của tỉnh Lai Châu, diễn ra sau mùa thu hoạch để tạ ơn tổ tiên và cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa.

Lễ hội mang đậm giá trị tâm linh và cộng đồng, là dịp để đồng bào dân tộc Cống thể hiện lòng biết ơn với thần linh, ông bà tổ tiên đã ban cho vụ mùa bội thu. Hoa mào gà – loài hoa được người Cống coi là thiêng liêng – trở thành biểu tượng chủ đạo trong lễ hội, mang ý nghĩa bảo vệ mùa màng và xua đuổi tai ương.

Chuẩn bị cho lễ hội dân bản lên nương lấy hoa mào gà về để cúng

Không khí lễ hội rộn ràng từ nhiều ngày trước, khi các gia đình tất bật chuẩn bị củi, măng, cá suối, bí, gừng, hoa... Tâm điểm của lễ hội là nghi lễ cúng tổ tiên tại nhà do gia chủ chủ trì, với mâm lễ vật phong phú từ sản vật núi rừng.

Mâm lễ vật cúng dâng lên tổ tiên

Cây hoa mào gà do dân bản trang trí dâng cúng tổ tiên

Đến với Lễ hội Mìn Loóng Phạt, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng nét đẹp văn hóa nguyên sơ của người Cống, mà còn có cơ hội trải nghiệm sâu sắc đời sống cộng đồng nơi vùng biên giới. Những hình ảnh mộc mạc, thiêng liêng như chủ nhà tung nắm gạo lên trời cầu mong mưa thuận gió hòa, hay cả bản làng quây quần bên nhau múa hát, tạo nên cảm xúc khó quên cho bất cứ ai từng ghé qua.

Nghi lễ cúng thần linh tổ tiên do chủ nhà thực hiện, con cháu trong gia đình phải có mặt và ngồi phía sau chủ lễ.

Chủ nhà cầm từng nắm gạo tung lên cao để cảm tạ tổ tiên và thần linh đã ban cho họ một vụ mùa no đủ và bội thu.

Sau lễ cúng, dân bản cùng nhau hòa mình trong tiếng trống chiêng, điệu múa xòe, những vòng hát giao duyên và các trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ...

Dân bản cùng gia chủ múa hát đón mừng Lễ hội “Mìn Loóng Phạt” - lễ hội hoa mào gà .

Lễ hội “Mìn Loóng Phạt” - lễ hội hoa mào gà không chỉ là dịp để đồng bào dân tộc Cống bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, tri ân thần linh mà còn là cơ hội quý báu để du khách được hòa mình vào không gian văn hóa truyền thống độc đáo của một trong những dân tộc ít người nhất ở Việt Nam. Với sắc màu rực rỡ của hoa mào gà, âm vang trống chiêng, những điệu xòe sôi động cùng các trò chơi dân gian đậm đà bản sắc… lễ hội đã và đang trở thành một “đặc sản tinh thần” giàu giá trị nhân văn, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn hóa Lai Châu.

Việc phục dựng và tổ chức Lễ hội “Mìn Loóng Phạt” không chỉ nhằm bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc Cống, mà còn mở ra hướng đi bền vững trong phát triển du lịch văn hóa cộng đồng. Đây là một trong những điểm nhấn độc đáo giúp Lai Châu trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước – nơi mỗi bước chân ghé đến không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp hùng vĩ của núi rừng, mà còn được sống trong không khí lễ hội dân gian, lắng nghe nhịp đập tâm hồn của các dân tộc thiểu số nơi vùng biên cương Tổ quốc.

Ngọc Huyền