Quần thể hang động kỳ vĩ nằm sâu trong lòng núi, được người dân địa phương phát hiện khi đi phát nương từ tháng 07/2006. Pu Sam Cap nằm ở độ cao từ 1.300 – 1.700m so với mực nước biển, được người dân địa phương ví như một kho báu tuyệt phẩm, một sản phẩm hoàn mỹ của thiên nhiên. Thậm chí, theo nhiều đánh giá, Pu Sam Cap không thua kém những hang động đã được khám phá, như: động Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình); động Thiên Đường (Quảng Ninh); động Hương Tích (Hà Nội)…  

Quần thể hang động Pu Sam Cáp là một tác phẩm hoàn mỹ của thiên nhiên, với hơn 10 hang lớn nhỏ. Trong đó có 3 hang động lớn, cũng là 3 hang động tiêu biểu cho quần thể này đã và đang trong quá trình được đưa vào khai thác là: Động Thiên Môn, Động Thiên Đường và Động Thủy Tinh.

(Ảnh: Xuân Lộc)

Động Thiên Môn

Từ dưới chân núi, theo bậc đá đi lên vài trăm mét là cửa động Thiên Môn, điểm đầu tiên trong hành trình khám phá Pu Sam Cap. Đứng trên vòm cửa động nhìn xuống, du khách sẽ cảm nhận được vẻ hoang sơ và huyền bí của 1 hang động sâu hun hút. Đứng trong lòng động Thiên Môn, du khách như bước vào một thế giới của những tác phẩm nghệ thuật sống động mà thiên nhiên đã dựng lên. Bước đi vào khoảng tối huyền bí đó ta như thấy được hơi mát lạnh từ đá, những làn gió khẽ lướt qua. Những cột thạch nhũ mọc lên trên nền hang động chảy xuống. Từng giọt nước lắng trên đá tí tách nhỏ xuống có thể làm ướt tóc của bạn. Trong nền hang rộng, có rất nhiều những viên bi nhũ, kết tinh của hàng triệu năm vận động của những dòng nước chắt lọc từ đá. Những viên bi nằm chồng lên nhau tạo nên vô số các hình hài vừa quen vừa lạ. Đi đến trung tâm động Thiên Môn bạn sẽ ngỡ ngàng bởi vòm hang cao, rộng, phía dưới bằng phẳng. Có một chút ánh sáng lộ thiên từ cuối động tạo nên một không gian tương phản sáng tối hư hư thực thực.

Động Thiên Đường

Rời động Thiên Môn là cung đường dẫn đến động Thiên Đường, điểm thứ 2 của quần thể danh lam thắng cảnh Pu Sam Cap. Động Thiên Đường được ví như cõi bồng lai tiên cảnh, vừa tĩnh mịch, vừa huyền bí, đúng như tên gọi Thiên Đường. Ngay gần cửa động, hình ảnh đầu tiên du khách bắt gặp là 1 khối nhũ đá mang dáng hình 1 con sư tử đá với dáng ngồi oai vệ. Với những hình ảnh nguyên sơ, tự nhiên đầy hấp dẫn, động Thiên Đường thu vào tầm mắt bạn như một bức tranh sơn thủy. Càng đi sâu vào bên trong động, bạn như bắt gặp một không gian đa sắc, đa chiều… Lộng lẫy bốn bề là những cột tháp nhũ trắng trong như những cột thủy tinh quanh hồ nước. Và những cột đá, thạch nhũ với những hình dạng kỳ lạ, sẽ khiến bạn có nhiều tưởng tượng phong phú. 

Động Thuỷ Tinh

Động Thủy Tinh cũng là động cuối cùng trong quần thể 3 động lớn của Pu Sam Cap. Động Thủy Tinh chưa được khám phá nhiều bởi địa hình khá hiểm trở, nằm cheo leo trên nền cao của quần thể động. Và cũng là hang động hấp dẫn những ai yêu khám phá và ưa thích mạo hiểm. Những gì động Thủy Tinh đang có vẫn còn là một bí ẩn chưa được giải đáp.

Nhờ những điều kiện đang có sẵn, cũng như được đầu tư, quần thể động Pu Sam Cap là điểm đến hứa hẹn hấp dẫn khách du lịch khắp nơi. Đến với hang động Pu Sam Cap, bạn không chỉ được chiêm ngưỡng những hình ảnh thiên nhiên vô cùng độc đáo mà còn được hòa quyện vào thiên nhiên hùng vĩ nhưng cũng đầy thơ mộng nơi đây.